Farkındalık Aşamaları

Farkındalık aşamalarını hatırlayalım mı birlikte?

Yeni bir şey öğreniyor ya da deneyimliyorken belirli farkındalık aşamalarından geçeriz. Belki bunu bu döneme adapte olmaya çalışırken de yaşıyoruz diye düşündüm ve sizinle paylaşmak istedim. .

▪️Bilinçsiz Yetersizlik:

Bu aşamada bilmediğimizin ya da yetersiz olduğumuzun farkında değilizdir. Ben kayak sporunu çok severim, oradan örnek verebilirim. Kayağa başlamadan önce kayak için tüm ekipmanları (slopet, kayak ayakkabısı, kayak, baton, vb.) tam olarak bilmiyordum. Nasıl giyildiği ya da kullanıldığı konusunda da farkındalığım yoktu. Kayak ayakkabılarını giyip, onların üzerinde dengeyi sağlamakta ne kadar zorlandığımı hatırlıyorum…

▪️Bilinçli Yetersizlik:

Bu aşamada bilginin varlığından haberdar olup, yetersizliğimizin farkına varmaya başlarız. Kayak ayakkabılarını giydikten sonra kayakların üzerinde ilk defa durunca hareket edememiş hatta dengemi kaybedip, ilk düştüğümde nasıl ayağa tekrar kalkabileceğimi bilememiştim. 🙂

▪️ Bilinçli Yeterlilik:

Bu aşamada daha bilgili ve tecrübeli dolayısıyla da daha yeterli hale geliriz ancak halen ne yapıyor olduğunuzu “düşünmemiz” gerekiyordur; otomatik yapamayız. Hatta, sürekli düşünerek yapmaktan zihnimizin de yorulduğunu farkederiz. Kayakta dengede durmak, hareket etmek, kar sapanı denilen yavaşlama/fren sistemi gibi ilk becerileri takiben paralel dönüşler yapmaya başlamak ve akabinde slalom kaymak gibi giderek ilerleyen seviyeler ancak düzenli ve sürekli kayıldığında elde edilen becerilerdir ve farkındalık seviyesi bu anlamda yavaş yavaş artar.

▪️Bilinçsiz Yeterlilik:

Bu aşamada, ilgili beceriyi bilinçsizce, kendiliğinden yapar hale geliriz. Bilgi ve tecrübe burada “otomatik” olarak kullanılır. Neyi, ne zaman, nasıl yapacağımızı düşünmeyiz. Kayakta, rahatlıkla ayakkabıları ve kayakları giyer-çıkarır hale gelip, her tip parkurda rahatça kayabilirken, bundan da keyif aldığımız dönem bu aşamadır. .

İlk aşamada, stres yaşadığımız noktalar son aşamaya doğru yaklaştıkça rahatladığımız noktalar olur. Farkındalık ve alışkanlık giderek artar. İlgili bilgi ve beceriye bir süre ara verildiğinde ise aşamalar arası gidip- gelme olasılığı artar.

Yeni bir şey öğreniyor ya da deneyimliyorken bu farkındalık aşamalarından geçeceğimizi bilmek bizi daha kabullenici, duyarlı ve hoşgörülü yapabilir. Çaba sarfetmemizi de kolaylaştırır.
Son dönemde, sağlığımıza/bağışıklığımıza daha çok özen gösterip, hijyene daha çok dikkat etmemiz, ağırlıklı olarak evde kalmaya çalışıp, bir yandan çalışma ve yaşam şeklimizi daha dijital hale getirmemizde bu farkındalık aşamalarından geçiyor muyuz sizce, ne dersiniz? Ya da en çok hangi yaptığımız şeyde bu aşamalardan geçiyoruz?

Farketmeye değer sanki…
Çok sevgiler.
@yesimerman